Chcąc osiągnąć standard budynku pasywnego, trzeba zastosować mechaniczną wentylację nawiewno-wywiewną z odzyskiem ciepła. Nie tylko ogranicza ona straty ciepła, ale ma także wiele innych zalet- dostarcza świeże powietrze do pomieszczeń, pozwala na zmniejszenie wilgotności powietrza wewnątrz domu i skuteczne usunięcie szkodliwych zanieczyszczeń powstających w budynku. Stała wymiana powietrza chroni przed nadmiernym wzrostem stężenia zanieczyszczeń: mikrobiologicznych, dwutlenku węgla czy kurzu. W przeciwieństwie do wentylacji grawitacyjnej - mechaniczna jest niezależna od panujących warunków atmosferycznych. Jej głównym elementem jest wysoko - efektywna centrala. Właśnie w niej nawiewanemu do domu powietrzu zostaje przekazana znaczna część ciepła powietrza wywiewanego. Bardzo istotna jest sprawność centrali. W przypadku budynku pasywnego sprawność ta musi osiągnąć co najmniej 80% i centrala powinna się charakteryzować niskim zużyciem energii elektrycznej. Drugi ważny element systemu wentylacji mechanicznej to gruntowy wymiennik ciepła w którym powietrze przed doprowadzeniem do wnętrza domu podgrzewa się w czasie zimy i chłodzi latem. Najprostszą wersją wymiennika może być rura z PCV o średnicy 120-200 mm, długości 30-50m ułożona w gruncie na głębokości 1,5-2m.
Rekuperacja nazywana inaczej wentylacją mechaniczną nawiewno-wywiewną z odzyskiem ciepła jest procesem odzyskiwania ciepła z wywiewanego, zużytego powietrza (z kuchni, łazienek, wc) i oddanie go do powietrza nawiewanego (do pokoi mieszkalnych). Proces ten odbywa się za pomocą urządzenia potocznie zwanego rekuperatorem. Rekuperacja zapewnia prawidłowy obieg powietrza w budynku, optymalny jego rozkład w pomieszczeniach, filtrację powietrza oraz usuwanie nieprzyjemnych zapachów i wilgoci. Ogrzewanie powietrzne i rekuperacja to jedyne możliwe rozwiązanie, pozwalające na dostarczanie świeżego powietrza do wnętrza budynku. Rekuperator składa się z wymiennika ciepła oraz dwóch wentylatorów – nawiewnego i wywiewnego. Świeże, zimne powietrze zasysane z zewnątrz przechodzi przez wymiennik ciepła, ogrzewając się od takiej samej ilości zużytego powietrza usuwanego z wnętrza budynku za zewnątrz . Gdy na dworze jest chłodniej niż w domu, ciepłe powietrze usuwane z pomieszczeń ogrzewa chłodniejsze – napływające z zewnątrz. W ten sposób można odzyskać do 80% ciepła traconego w innych systemach wentylacyjnych.
W układach wentylacyjnych z odzyskiem ciepła należy stosować rekuperatory z obejściem tzw. by pass. Polega to na umożliwieniu przepływu powietrza obok wymiennika i zmniejszenie lub całkowite wyłączenie procesu odzysku ciepła. Latem w takich instalacjach powietrze zewnętrzne i prowadzenie powietrza przez wymiennik pogarszałoby warunki w pomieszczeniu. Obejście wymiennika projektowane i używane jest również w celu wyeliminowania możliwości oszronienia wymiennika w zimie.
Centrala wentylacyjna może być także wyposażona w nagrzewnicę - wówczas pełnić może też funkcję grzewczą. Rekuperator montowany jest w centralnej części budynku tak, aby odcinki kanałów wentylacyjnych nie były zbyt długie. Poza tym centrala rekuperacyjna powinna znajdować się w pobliżu pomieszczenia z instalacją kanalizacyjną w celu odprowadzenia skroplin, które mogą tworzyć się wewnątrz centrali.